Mwy o bres yn cael ei sugno gan y Gemau Olympaidd

Felly mi’r ydan ni i gyd yn yr argyfwng ariannol sydd ohoni efo’n gilydd – wel pawb bron o leiaf.

Un o’r sefydliadau sy’n sicr ddim ynddi ydi’r Gemau Olympaidd. Mi’r ydan ni eisoes wedi edrych ar sawl achlysur ar y llo sanctaidd hwnnw – yma er enghraifft.

Y peth diweddaraf i adrodd arno ydi bod David we’re all in this together Cameron wedi penderfynu cyfrannu £41 miliwn tuag at yr ychydig oriau fydd yncwmpasu’r seremoniau agor a chau. Bydd hyn yn dod a chyfanswm y gwariant ar yr achos hynod deilwng yma i tua £80 miliwn.

Piso dryw yn y mor ydi hynny wrth gwrs a chymharu a chyfanswm cost yr holl  sbloets – £9.3 biliwn ar hyn o bryd – ac yn debygol o ddringo hyd yn oed ymhellach. Ddoe diwethaf yr oeddym yn cael ar ddeall y bydd £271m mwy na’r disgwyl yn cael ei wario ar swyddogion diogelwch.

Pan mae ffigyrau mor uchel a hyn mae’n anodd gwerthfawrogi’n iawn am faint o bres yr ydym yn son amdano. Pan geir mwy na phum sero mewn rhif, mae'r pen yn dechrau troi.  Fodd bynnag mae'n haws eu deall wrth gymharu a'r gwariant ar bethau eraill.

Er enghraifft  £14.5 biliwn ydi cyllideb y Cynulliad yn ei gyfanrwydd am y flwyddyn, gyfan gron hon. Tros y tair blynedd nesaf bydd yn cael ei thorri £1.8 biliwn mewn termau real.

Mae gwariant ar addysg yng Ngwynedd eleni yn tua £89m – rhif digon tebyg i gyfanswm y sioeau agor a chau yn Llundain. Mae gwariant cyfalaf ar ysgolion yn y sir yn tua £8 miliwn, neu ddegfed o gost y sioeau agor a chau.

Llai nag wythfed o gost y gemau ydi cyllideb gyfredol Ymddiriedolaeth Betsi Cadwaladr - oddeutu £1.1 biliwn.  Efo’r swm yna maent yn cyflogi tua 18,000 o bobl. Maent hefyd yn cynnal tri ysbyty cyffredinol sylweddol, yn ogystal â 22 o ysbytai llym a chymunedol eraill, a rhwydwaith o dros 90 o ganolfannau iechyd, clinigau, canolfannau timau iechyd cymunedol ac unedau iechyd meddwl. 

Tua £6 biliwn ydi cost gwariant ar iechyd trwy Gymru. Mi fydd y gwasanaeth iechyd yng Nghymru yn wynebu toriad o 6.3% mewn termau real y flwyddyn nesaf – mae hyn yn gyfwerth a 4% o gost y gemau Olympaidd.

'Dwi'n gwybod y bydd y puryddion yn eich plith yn gwahaniaethu rhwng gwariant cyfalaf a gwariant refeniw, rhwng gwariant loteri a gwariant trethiant cyffredinol ac ati- ond yn y pendraw, gwariant ydi gwariant, pres ydi pres a blaenoriaethau ydi blaenoriaethau.  Ymddengys bod cynnal sioe fawr ddrud yn un o ddinasoedd cyfoethocaf y Byd yn flaenoriaeth hynod bwysig.