Monday, September 27, 2010

Crefydd a'r Cymry

Rhestr a geir isod o hunaniaeth crefyddol pobl yn yr Alban, Cymru a Lloegr - hynny yw sut mae pobl yn diffinio eu hunain o ran crefydd.


Lloegr Cymru Yr Alban Y DU
Cristnogaeth 71.4 69 72.3 71.4
Bwdiaeth 0.4 0.3 0.2 0.4
Hindwiaeth 1.5 0.4 0.4 1.4
Iddewiaeth 0.6 0.1 0.1 0.5
Mwslemiaeth 4.7 1.2 1.2 4.2
Siciaeth 0.7 0.1 0.1 0.6
Arall 1.1 0.9 0.9 1.1
Di Grefydd 19.6 28 24.7 20.5

Yr hyn sy'n drawiadol ydi bod Cymru yn llai crefyddol, ac yn llai Cristnogol na'r gwledydd eraill. Dylid ychwanegu efallai bod y DU yn un o'r gwladwriaethau lleiaf crefyddol yn Ewrop - sy'n golygu bod Cymru yn un o wledydd lleiaf crefyddol Ewrop - os nad y Byd.

Mae hyn yn gryn newid o fewn cyfnod o ddwy genhedlaeth. Hyd 1960au'r ganrif ddiwethaf roedd Cymru ymysg y rhannau mwyaf crefyddol o Ewrop ar sawl cyfrif. Rydym wedi ceisio cynnig eglurhad am y newid syfrdanol yma.

Os oes gennych ddiddordeb mewn sut mae eich rhan chi o Gymru yn cymharu a gweddill y wlad, gweler isod:


Crefyddol Di grefydd
Ynys Mon 77 23
Blaenau Gwent 67 33
Penybont 71 29
Caerffili 67 33
Caerdydd 71 29
Caerfyrddin 72 28
Ceredigion 77 23
Conwy 71 29
Dinbych 76 24
Fflint 81 19
Gwynedd 72 28
Merthyr Tydfil 75 25
Mynwy 77 23
Castell Nedd Port Talbot 68 32
Casnewydd 77 23
Penfro 73 27
Powys 72 28
Rhondda, Cynon, Taf 69 31
Abertawe 67 33
Torfaen 69 31
Bro Morgannwg 75 25
Wrecsam 71 29


Roedd rhaid i mi edrych ddwywaith o weld mai Fflint ydi'r ardal fwyaf crefyddol yn y wlad - ond erbyn meddwl, Fflint o bosibl ydi'r ardal fwyaf Seisnig yng Nghymru - ac mae'n dilyn felly bod eu canran nhw yn nes at un Lloegr nag ydyw at un Cymru.

Data i gyd o'r Integrated Household Survey.

9 comments:

Anonymous said...

Beth oedd maint y sampl yng Nghymru?

Cai Larsen said...

'Dwi ddim yn siwr - ond roedd y sampl cyfan yn 450,000.

Anonymous said...

Pam felly y cwymp mwy yng Nghymru, tybed? Ai oherwydd mai gwladd yr anghydfurddiaeth oedd Cymru? Dwi'n cofio sylwad Hywel Williams yn ei gyfres ar Gymru ar S4C y llynedd bod Catholigaeth, oherwydd ei holl ddyfodau a'r pwyslais ar gyfrinachaeth wedi dal ei thir yn well nag anghydffurfiaeth sych, "rhesymegol". Cymheraf bod Eglwys Lloegr/Yr Eglwys yng Nghymru rhywle yng nghanol yr ystod. Byddai'n diddorol cymharu ar draws yr enwadau.
Efrogwr

Anonymous said...

Wrth gwrs, dyw'r ffigurau hyn ddim o anghenrheidrwydd yn adlewyrchu pa mor 'grefyddol' neu pa mor 'Gristnogol' yw pobl/gwlad. Dyna i gyd mae'r ystadegau hyn yn dangos yw faint o bobl sy'n ystyried eu hunain yn grefyddol neu'n Gristnogol. Mae na gryn amrywiaeth ymysg diffiniadau o 'Gristnogaeth', ac fel Crynwr, mae gen i ddiffiniad llacach na llawer!

A oes mwy o'r sentiment "Prydeinwyr - 'da ni i gyd yn Gristnogion" yn bodoli yn Lloegr nag sydd yng Nghymru tybed?

Iwan Rhys

Anonymous said...

"Dylid ychwanegu efallai bod y DU yn un o'r gwladwriaethau lleiaf crefyddol yn Ewrop - ............"

Tystiolaeth?

Cai Larsen said...

Tystiolaeth?

Eurobarometer Poll 2005.

Gallup 2008.

Anonymous said...

Nid dyna oedd canfyddiadau Euroreligio 2009.

Anonymous said...

Na ddylai teitl y blogiad yma fod yn 'Crefydd a Pobl Cymru'. Mae'r term 'Cymry' wedi hen mynd allan o ffasiwn was. Mi ddylset ti o bawb wybod hynny.

Cai Larsen said...

Fi o bawb?

Mae'n gryn syndod i mi ddeall fy mod yn un am wybod beth sydd mewn ffasiwn a beth sydd allan o ffasiwn.

Mi fyddai'n fwy o syndod i'r ddynas acw.