Y Cyfrifiad - ardaloedd llechi Arfon

Mi weithiwn ni o'r Dwyrain i'r Gorllewin.  Ffigyrau 2001 gyntaf a rhai 2011 wedyn pob tro.

Dyffryn Ogwen
Arllechwedd - 61.1% \ 61.9%
Rachub - 74.6% \ 73.7%
Ogwen 1 - 78.2%\79.3%
Ogwen 2- 80.3%\83%
Tregarth - 69.8%\69%

Dyma'r ffigyrau a roddodd y mwyaf o bleser i mi yn bersonol - mae Dyffryn Ogwen yn Nwyrain y Wynedd Gymraeg ac felly byddai dyn wedi meddwl y byddai'n fregus.  Nid felly oedd pethau yn 2011.  Roedd y cymunedau yn gadarn fel y graig maent wedi eu codi arni.

Arllechwedd ydi ward fwyaf o ran maint, mwyaf gwledig a mwyaf Dwyreiniol Arfon - ond cafwyd cynnydd bychan yma.  Mae Rachub yn llai o ran maint ac yn fwy dwys o ran poblogaeth - mae'n cynnwys pentrefi Rachub a Gerlan, a chafwyd cwymp o llai na 1%.  Cafwyd cynnydd o tua 2% yn Ogwen - sy'n cwmpasu pentref Bethesda yn o dwt (un o'r ychydig ardaloedd sy'n ail ymuno efo'r 'Clwb 80%'), a chafwyd cwymp bychan yn Nhregarth - ward sy'n cynnwys pentref sylweddol Tregarth a'r ardal wledig o gwmpas Mynydd Llandygai.

Dyffryn Peris
Deiniolen- 76%\74.4%
Penisarwaun - 74.8%\70.6%
Llanberis - 80.6%\74.4%

Dwi wedi fy magu yn yr ardal yma, mae fy rhieni  a fy merch a'i theulu yn byw yno, felly mae'n fater o dristwch gweld y lleihad.  Dydan ni ddim yn gwybod pam y cafwyd y cwymp, ond mi fedrwn i fwrw amcan.  

Dwi'n siwr na fydd neb o bentref  Ddeiniolen yn pechu o fy nghlywed yn dweud nad dyma'r lle harddaf yn y Byd, ond mae yna rannau o'r ward sy'n hardd iawn a sydd a golygfeydd gwych o'r Wyddfa a Llyn Padarn a Pheris.  Mae Llanberis yn ganolfan twristiaeth sylweddol am yr un rheswm, ac mae ward Penisarwaun  gyda rhannau sy'n ymylu a Llyn Padarn.  Mae'r dair ward yn cynnig mynediad hawdd i Barc Cenedlaethol Eryri.  Mae'n bosibl mai harddwch naturiol a'r diwydiant twristaidd sy'n gyrru pethau yma.  Byddwn hefyd yn nodi i mi gael fy synnu o ddod ar draws nifer anisgwyl o uchel o Bwyliaid wrth ganfasio canol Deiniolen yn 2010 a 2011.

Dyffryn Nantlle
Talysarn - 72%\70.7%
Penygroes - 88%\86.8%
Llanllyfni / Clynnog - 71.6%\74.4%

Pentref sylweddol ydi Penygroes, mae Talysarn yn cynnwys pentrefi Carmel a Thalysarn ac mae Llanllyfni / Clynnog yn cwmpasu pentref sylweddol yn Arfon a'r ardal wledig eang o gwmpas Clynnog yn Nwyfor..  Ceir cwymp bach ym Mhenygroes - o le uchel iawn, un bychan yn Nhalysarn hefyd a chynnydd digon twt yn Llanllyfni / Clynnog..  O gymryd yr ardal at ei gilydd mae pethau'n rhyfeddol o sefydlog - sy'n newyddion arbennig o dda yng nghyd destun cyfrifiad 2011.