Tuesday, November 22, 2011

Y celwydd diweddaraf o Cathedral Road

Agwedd ddigri i’r ffrae ynglyn a’r dull ethol aelodau Cynulliad ydi’r mwydro cyson gan Lafur nad oes yna dystiolaeth y byddai’r dull ethol maent yn dadlau trosto yn eu ffafrio nhw mewn unrhyw ffordd o gwbl. Rydym eisoes wedi edrych ar hyn yma. Yr amrywiaeth diweddaraf ar y naratif hollol gelwyddog yma ydi dadlau nad ydi ethol dau aelod tros un etholaeth wedi ei drio eto, ac felly nid yw’n bosibl rhagweld beth fyddai goblygiadau gwneud hynny.  Yr awgrym ydi y gallai'r etholaethau dau aelod ddychwelyd dau aelod o bleidiau gwahanol yn gyson - mae hyn yn hynod anhebygol o ddigwydd.

Mae’r dull wedi ei ddefnyddio dro ar ol tro ar ol tro mewn etholiadau lleol yn ardaloedd trefol Cymru, ac mae’r patrwm yn rhyfeddol o gyson – os ydi un aelod o blaid arbennig yn cael ei ethol tros ardal, yna mae’n hynod debygol y bydd pob aelod arall tros yr ardal honno yn cynrychioli’r un blaid. ‘Does ond rhaid i ni edrych ar y ddinas lle mae pencadlys y Blaid Lafur yng Nghymru wedi ei leoli ynddi i ddangos hyn yn weddol glir. ‘Dwi’n rhestru isod ganlyniadau’r etholiadau yng Nghaerdydd yn 2008 yn y wardiau aml aelod. Mae yna lond dwrn o wardiau un aelod yn y brif ddinas – ‘dwi ddim yn cynnwys y rheiny yn y tabl.


Ward Lib Dems Llafur Toris Plaid Annibynnol
Adamsdown 2



Caerau 2



Treganna
3


Cathays 4



Cyncoed 3



Elai
3


Tyllgoed


3
Gabalfa 2



Grange 3



Heath 1
2

Llandaf 2



Llandaf (Gog) 2



Llanishen

4

Llanrymni
3


Pentwyn 4



Penylan 3



Plasnewydd 4



Pontprennau

2

Rhiwbina



3
Glan yr Afon


3
Rhymni

2

Splott 1 2


Trowbridge 1 2


Eglwys Newydd

4


Felly o’r 70 aelod sydd wedi ei ethol mewn seddi aml aelod mae 61 (87%) yn cynrychioli wardiau lle mai aelodau o’u plaid nhw yn unig sydd wedi eu hethol. Rhywbeth tebyg i hyn ydi’r patrwm yn gyffredinol.

Mae yna reswm cwbl syml pam bod Llafur yn ffafrio’r dull hwn – mae o fantais etholiadol iddyn nhw. Llwyth o gelwydd ydi’r holl rwdlan i’r gwrthwyneb.

4 comments:

Ifan Morgan Jones said...

A fyddai'r deg cael ryw fath o system 'PR' dau aelod ym mhob sedd? Felly e.e. yng Ngheredigion fe fyddai yna un aelod PC ac un aelod LD. Dw i'n siwr y byddai yna ddau aelod Llafur yn rhai o gymoedd y de, a dau aelod PC yn Dwyfor-Meirionydd, ond fe allai fod yn system tecach? Y broblem wrth gwrs yw y byddai yn tynnu dipyn o'r angerdd allan o'r frwydr etholiadol ei hun!

Cai Larsen said...

Mi fyddai hynny'n cynhyrchu canlyniad mwy cyfrannol. Byddai'n rhaid i ti gael 50%+ i gael y ddau aelod. O dan y cynlluniau Llafur gallai circa 35% roi'r ddau aelod i blaid.

Anonymous said...

Sut mae'r cynlluniau dau aelod ma yn gweithio? Hynny yw, dwi'n deall sut byddai dull PR yn gweithio, gan olygu y byddai gofyn i'r blaid ar y blaen gael 50%+ er mwyn cael y ddau aelod, ond beth yw'r dull sy'n rhoi'r ffigur 35%?

Iwan Rhys

Cai Larsen said...

Pawb efo dwy bleidlais a'r ddau sydd ar ben y rhestr yn cael eu hethol.