Saturday, July 27, 2013

Ar record etholiadaol penigamp Ieuan Wyn Jones

Mae yna rhyw dueddiad - ac nid o gyfeiriad gelynion y Blaid yn unig i ddilorni record etholiadol Ieuan Wyn Jones.  Roeddwn yn siarad efo rhywun a ddylai wybod yn llawer gwell ar Ynys Mon y diwrnod o'r blaen oedd yn fy sicrhau (yn gwbl gyfeiliornus) i fwyafrif Ieuan syrthio ym mhob etholiad  ers talwm iawn.   Efallai y dylai'r sawl sy'n llafurio oddi tan yr argraff yma gymryd y drafferth i edrych ar ganlyniadau etholiadau go iawn.


  • Dydi'r Blaid erioed wedi ennill etholiad Cynulliad na San Steffan ar Ynys Mon heb enw IWJ ar y papur pleidleisio.
  • Does yna neb yn hanes yr etholaeth - ar lefel San Steffan na Chynulliad - wedi dod yn agos at yr 18,580 pleidlais gafodd Ieuan yn etholiad San Steffan 1987.  14,874 ym mlwyddyn penllanw Llafur yng Nghymru -1966 - ydi'r mwyaf o bleidleisiau gafodd Cledwyn Hughes erioed. 
  • 1966 oedd yr unig dro i Cledwyn gael mwy nag hanner y bleidlais yn Ynys Mon.  Ieuan ydi'r unig berson arall i wneud hynny ers 1945.  (1999 Cynulliad).  Dim ond tri oedd yn sefyll yn etholiad 1966.
  • Y ganran isaf o'r bleidlais i Ieuan ei chael fel enillydd  oedd 37.1% (Etholiad Cyffredinol 1992).  Mae hyn yn uwch na'r ganran uchaf i Albert Owen ei chael erioed (35% 2001).  Ar yr un achlysur pan gollodd (1983) cafodd yr un ganran a llawer mwy o bleidleisiau na gafodd Albert Owen pan enillodd yn 2010.  Yn wir cafodd Ieuan fel collwr fwy o bleidleisiau na gafodd Albert Owen erioed fel enillydd.
  • Dim ond Cledwyn Hughes sydd wedi ennill mwy o etholiadau ( mewn hanes modern) na Ieuan.  (7 i 6).  Enillwyd mwy o etholiadau gan Ieuan na Megan Lloyd George (5). 
  • Does yna neb wedi dod yn agos at y mwyafrif gafodd Ieuan yn etholiad y Cynulliad 1999.  Cledwyn Hughes yn ol ym 1964 (mwyafrif 6,537 / 23.1%) ddaeth agosaf at fwyafrif Ieuan o 9288  - 29.5% yn yr etholiad hwnnw.  Ah - erbyn edrych yn iawn mae yna un canran fwyafrifol uwch - 1910.  
Ar sawl cyfri, Ieuan ydi'r gwleidydd mwyaf llwyddiannus yn hanes etholiadol Ynys Mon.

4 comments:

Blog yr Uwd said...

Darllen diddorol dros ben. Y dadansoddiad ffeithiol, safonol, trwyadl rydym yn ei ddisgwyl gan Blogmenai. Diolch amdano!

O'Besda said...

Ffeithiau diddorol i godi calon, a sylfaen gadarn i Rhun adeiladu arni ar yr 2il o Awst

Anonymous said...

Ie, pwyntiau difyr

Anonymous said...

Ie ond wnaeth e roi'r gyllell yng ngefn Wigley - yr arweinydd gore gafodd plaid erioed.