Sunday, June 29, 2008

Y llywyddiaeth - Gwilym a Guto yn gosod eu stondin

Ymddengys bod etholiad mewnol ar y gweill am lywyddiaeth y Blaid, gydag Elfyn Llwyd yn sefyll yn erbyn y llywydd presenol, Dafydd Iwan.

Mae'r etholiad yn ddiddorol ar sawl cyfrif. Er enghraifft, hyd y gwn i dyma'r etholiad cyntaf oddi mewn i'r Blaid sydd am gael ei hymladd yn rhannol ar y We. Mae Elfyn wedi dechrau blogio ac mae gan Dafydd yntau ei wefan ei hun.

Ymddengys bod hyd yn oed Llais Gwynedd yn cymryd diddordeb, ac mae un o'u cynghorwyr ym Mlaenau Ffestiniog, Gwilym Euros Roberts - gwleidydd mwyaf deallus Cymru os nad y Byd, a'r unig ddisgybl yn Ysgol y Moelwyn gynt oedd yn eillio ei aeliau, yn ein sicrhau nad ydi'r naill na'r llall o unrhyw werth ac yn mynd ymlaen i awgrymu ei fod o ei hun yn 'glyfrach' na'r ddau ohonyn nhw. Sori Gwilym, 'dwi'n rhyw feddwl bod yna ormod o ddwr wedi mynd o dan y ddiarhebol bont i ti fod a siawns realistig o gael y job.

Beth bynnag, 'dwi'n crwydro. Y peth mwyaf diddorol am yr etholiad ydi pam ei bod yn cael ei chynnal yn y lle cyntaf? Swydd digon di ddiolch (a di dal) ydi llywyddiaeth gwirfoddol unrhyw blaid ar y gorau. Os oes yna rhywun arall yn gwneud y joban yn o lew, mae'n anodd ar un ystyr gweld pam y byddai neb arall eisiau cario'r groes yn lle'r deilydd.

Mae digon o ddamcaniaethu wrth gwrs. Mae Guto Bebb (Cath Ddu) ar faes e yn eithaf sicr ei farn ar y mater. Er iddo adael y Blaid rhai blynyddoedd yn ol bellach (yn rhannol o ganlyniad i fethu a chael ei enwebu yn ddarpar ymgeisydd seneddol mewn etholiad mewnol), mae Guto wedi parhau i fod a diddordeb ysol yng ngwleidyddiaeth mewnol y Blaid, a phob tro y bydd yn edrych i'r myrllwch hwnnw bydd yn gweld yr un peth - y drygioni mwyaf mileinig ers cwymp cyn amserol y Trydydd Reich yn ol yn 1945.

Thesis Guto ydi bod Dafydd yn cael ei wneud yn fwch dihangol am gynlluniau trychinebus ail strwythuro ysgolion yr hen Gyngor Gwynedd. Mae hyn braidd yn eironig gan nad ydi Guto erioed wedi gadael i gyfle i sarhau Dafydd ar y We neu yn unrhyw fan arall o ran hynny fynd rhagddo heb fanteisio arno. Mae hyd yn oed yn mynd cyn belled a phriodoli barn ar yr etholiad i bobl sydd heb fynegi barn ar y pwnc megis Dyfed Edwards. Mae'r ffaith bod Guto yn gwybod beth yw barn gwahanol Bleidwyr am faterion etholiadol yn well na maent yn gwybod eu hunain yn profi tu hwnt i bob amheuaeth ei ansawdd a'i alluoedd telepathig, ac yn bwasicach mae'n dangos cymaint o gamgymeriad oedd peidio ei ethol i'r barchus arswydus swydd yr holl flynyddoedd hynny yn ol. Wedi dweud hyn oll, 'dwi'n ofni bod gormod o ddwr wedi llifo o dan y bont yma hefyd - ac na fydd Guto chwaith, er gwaethaf ei ragoriaethau a'i alluoedd goruwch naturiol byth yn llywydd y Blaid.

Ceir wrth gwrs ddamcaniaethau eraill - megis un Ceredig. Ymddengys bod Ceredig yn cytuno gyda Betsan Powys mai achos sydd yma o adain broffesiynol y Blaid wedi cael llond bol ar yr adain wleidyddol yn ymyryd. Mae'r rhan lle mae'n defnyddio'r ddadl nad ydi'r ail strwythuro yn ffactor oherwydd (yn rhannol) nad DI oedd awdur y ddogfen yn ogleisiol o ddi niwed, ac yn bygwth dod a'r gwaetha allan ynddof a'm cael i wneud hwyl am ben cyd Bleidiwr. 'Dwi'n rhoi'r temtasiwm o'r neilltu 'rwan hyn.

Beth bynnag am yr holl ddamcaniaethu a'r ymdrechion gan Gwilym a Guto i roi eu hunain yn y ffram am y job, dwi'n gwybod yn iawn pam bod cystadleuaeth am y llywyddiaeth ar yr arlwy a phwy sy'n mynd i ennill, a phwy ddylai ennill - ond bydd rhaid i chi gyfeillion ddisgwyl tan y tro nesaf 'dwi'n blogio i ddarganfod yr atebion i'r materion pwysig hynny.

No comments: