Wednesday, January 10, 2024

Hynt a Helynt y Pleidiau yng Nghymru ers 2016 - y Pleidiau Adain Dde Eithafol

 Nid Llais Gwynedd yn unig a ddiflannodd o’r tir yn ystod absenoldeb Blogmenai - diflannodd nifer o bleidiau Adain Dde eraill o Senedd Cymru os nad o’r tir.   




Roedd UKIP wedi ennill 7 sedd yn Etholiadau’r Cynulliad 1996, ond - ddim yn gwbl annisgwyl - aeth hi’n ffradach yn ddigon buan. Roedd 5 o’r 7 aelod wedi ymddiswyddo o’r blaid erbyn mis Mai 2019 ac ymunodd 4 ohonyn nhw efo Grwp Brexit newydd.  


Pan ddaeth etholiad 2021 roedd 5 plaid unoliaethol Adain Dde neu boblyddol - UKIP, Abolish, Reform, y Christian Party a rhywbeth o’r enw’r No More Lockdowns Party.  


Er nad oedd perfformiad y pleidiau Adain Dde / Poblyddol  Prydeinig mor ddifrifol o wael a’r rhai Cymreig, roeddynt ymhell, bell o ennill cymaint ag un sedd.  Yn wir mae’n anhebygol y byddant wedi ennill sedd petai holl bleidleisiau’r 5 blaid wedi eu bwrw tros un blaid yn unig.


Bydd yn fwy anodd iddynt gael aelodau wedi eu hethol i Senedd Cymru yn 2026 - mae’r trothwy o dan y drefn newydd tua ddwywaith y trothwy o dan yr hen drefn.  


Felly mae’n dra anhebygol y cawn weld i ba raddau y byddai’r pleidiau Adain Dde / Poblyddol Prydeinig wedi cyd weithredu.  Maent yn anghytuno ar faterion cyfansoddiadol Cymreig a materion ieithyddol - ond mae llawer iawn yn gyffredin rhyngddyn nhw fel arall.  


Byddai gweld i ba raddau byddant wedi cyd weithio wedi bod yn ddiddorol iawn. 

No comments: