Bydd y syniad o blaid asgell dde Gymreig yn cael ei drafod o bryd i'w gilydd - ac mae Simon Brooks yn cynnig amrywiaeth ar y thema ar faes e ar hyn o bryd. Gweler:
http://maes-e.com/viewtopic.php?p=253188&highlight=ail+ryfel+byd#253188
Mae'n hawdd gweld pam fod y syniad yn atyniadol i rai - wedi'r cwbl clymblaid digon anghyfforddus o bobl o safbwyntiau digon gwahanol ydi'r Blaid yn aml. Ond mae syniad Simon yn amhosibl - ac mae'n amhosibl am ddau reswm gwahanol, ond cysylltiedig.
(1) 'Does yna fawr o dystiolaeth bod carfan sylweddol o bobl sy'n genedlaetholgar (Gymreig) ac yn adain dde yn wleidyddol. Mae'r Gymru 'Gymraeg' a'r Gymru 'Gymreig' yn dlawd - ymysg yr ardaloedd tlotaf yn y DU. Nid yw gwleidyddiaeth adain dde yn ffynnu yn y math yma o sefyllfa yn aml yn y rhan yma o'r byd - er bod eithriadau wrth gwrs.
Ymhellach nid yw'r bleidlais Geidwadol yn gryf yn yr ardaloedd hyn (Mon yn eithriad efallai), ac nid oedd yn gryf cyn i'r Blaid dyfu yn rym arwyddocaol yn wleidyddol. Mae'r bleidlais adain dde ar ei chryfaf lle mae Cymru ar ei mwyaf Seisnig yn ddiwylliannol. 'Does yna fawr o ymdeimlad o Gymreictod ymysg pleidleiswyr Toriaidd - mae'n debyg i tua 90% ohonynt bleidleisio Na yn 98. Fydd y bobl hyn byth eisiau bod yn rhan o blaid 'Gymreig' - asgell dde neu beidio. Byddai plaid Gymreig adain dde o reidrwydd yn blaid fechan.
(2) Nid yw'r dulliau a ddefnyddir yng Nghymru i ethol aelodau Senedd a Chynulliad yn garedig wrth bleidiau bach. Mae'n rhaid wrth garfanau sylweddol o bleidleiswyr - 40% o leiaf fel rheol - i sicrhau ethol aelod efo'r dull first past the post - a dydi'r rhestrau rhanbarthol ddim mymryn gwell i bleidiau bychain. Byddai dull rhestr yn well o lawer i bleidiau o'r fath, a byddai dull STV yn well o dan rhai amgylchiadau hefyd.
Y drefn anarferol o ethol aelodau sy'n gyfrifol am y ffaith mai clymbleidiau ydi'r rhan fwyaf o bleidiau Prydeinig - a hyn hefyd sy'n gyfrifol yn y pen draw am ddilema Mr Brooks ac un Mr Peledr X. Pe byddai'r gyfundrefn bleidleisio yn gwahanol gellid cael cyfundrefn wleidyddol mwy tebyg i fodel Gwlad Belg (plaid adain dde Ffrangeg ac un Fflemeg, plaid adain Chwith Fflemeg a Ffrangeg ac ati). Yn sicr byddai gwleidyddiaeth pan mae'r clymbleidio yn digwydd rhwng pleidiau wedi etholiad yn well na'n sefyllfa ni, lle ceir clymbleidio oddi mewn i bleidiau cyn etholiau.
Ond dyna fo, nid yw'r gyfundrefn honno ar gael yma - a does neb yn gwrthwynebu symud mwy ar y mater hwn na'r Ceidwadwyr. Hyd bod y gyfundrefn ei hun yn newid Plaid Cymru ydi'r unig blaid sy'n addas ar gyfer cenedlaetholwyr Cymreig.
Y dewis ydi cefnogi Cymru trwy gefnogi'r Blaid, neu gefnogi Prydeindod trwy gefnogi plaid arall - neu ymneilltuo o'r broses wleidyddol.
