Is etholiadau dydd Iau

Dydi'r unig un i gael ei chynnal yng Nghymru (ar Gyngor Abertawe) ddim yn ymddangos yn ddel iawn o safbwynt y Blaid mae gen i ofn, nid bod y Mymbyls erioed wedi bod ymysg ein cadarnleoedd.

Ward Newton

Toriaid 545 (46.6;+9.2)
Lib Dems 299 (25.6;-28.4)
Llafur 187 (16.0;+16.0)
Annibynnol 108 (9.2;+9.2)
Plaid Cymru 31 (2.6;+2.6)

Mae'r cwymp yn mhleidlais y Lib Dems yn syfrdanol, gyda'u canran o'r bleidlais yn cael ei haneru. 'Dydi'r ward gyfoethog yma, sydd yn etholaeth Gwyr gyda llaw, ddim yn nodweddiadol o'r rhan fwyaf o Gymru o bell ffordd wrth gwrs. Ddydd Iau y cynhalwyd y set cyntaf o etholiadau tros y DU ers i ni gael manylion am y toriadau, ac o safbwynt y Lib Dems roedd y canlyniadau yn gymysg, ond yn arwyddocaol.

Gwnaethant yn eithaf da mewn nifer o wardiau cefnog yn Ne Lloegr, gan elwa yn bennaf ar draul y Toriaid. Ond yng Ngogledd Lloegr roedd gogwydd anferth yn eu herbyn - tros i 17% yn Manor Castle, yn Sheffield a chwalodd Llafur bawb arall yn Harworth sydd ar ffin Swyddi Efrog a Nottingham, gyda gogwydd o 13% oddi wrth y Toriaid. Roedd yna un canlyniad sal iawn i'r Lib Dems yn Ne Lloegr hefyd - gyda gogwydd o bron i 10% yn eu herbyn yn Barton and Sandhills sydd yn ninas Rhydychen.

Mae i hyn oll oblygiadau o safbwynt Cymru. Mae dylanwad prifysgolion yn gryf yn Manor Castle a Barton and Sandhills, ac maen nhw, ynghyd a Harworth, yn ddibynnol iawn ar wariant cyhoeddus. Mae prifysgolion a gwariant cyhoeddus hefyd yn bwysig yn nwy o'r dair etholaeth mae'r Lib Dems yn eu dal yng Nghymru ar lefel San Steffan - Ceredigion a Chanol Caerdydd. Ceir nifer o ardaloedd trefol yng Nghymru lle mae'r Lib Dems wedi cymryd lwmp o gefnogaeth traddodiadol Llafur ar rhyw lefel neu'i gilydd tros y blynyddoedd diwethaf, yn y dinasoedd ac yn rhai o etholaethau'r cymoedd.

Mae'n gynnar 'dwi'n gwybod i ddod i gasgliadau o lond dwrn o is etholiadau cyngor - ond os oes patrwm yn cael ei sefydlu tros y misoedd nesaf o'r Lib Dems yn gwaedu pleidleisiau i Lafur mewn ardaloedd prifysgol ac ardaloedd trefol sy'n ddibynnol ar wariant cyhoeddus, mi fydd yna gryn boeni ymysg Lib Dems Cymru wrth iddynt ystyried cyflwyno eu hunain ger bron yr etholwyr tros y wlad i gyd yn etholaethau'r Cynulliad ym mis Mai y flwyddyn nesaf.