Brexit a'r ymgyrch arlywyddol yn UDA

Gwleidyddiaeth Cymru sy'n cael sylw Blogmenai gan amlaf, ond gan fod gwleidyddiaeth yr UDA yn cael cymaint o sylw cyfryngol ar hyn o bryd dwi'n bwriadu 'sgwennu ychydig o flogiau byr ar y pwnc hwnnw - nid fy mod yn honni i fod yn arbenigwr wrth gwrs. Mi wnawn ni ddechrau efo un dipyn bach yn sensitif - y tebygrwydd rhwng cefnogwyr Trump a chefnogwyr Brexit.

Yn y bon yn y refferendwm Ewrop roedd yr addysgiedig, pobl o gefndiroedd ethnig, yr ifanc, a'r cymharol gefnog yn tueddu i bleidleisio i aros yn yr Undeb Ewropiaidd, tra bod pobl wyn sydd wedi cael llai o addysg - ac yn arbennig felly dynion - wedi tueddu'n weddol gryf i bleidleisio i adael yr Undeb Ewropiaidd.  Mae'r hollt demograffig yma'n adlewyrchu'r hyn sy'n digwydd yn America yn weddol agos.  Mae'r grwpiau demograffig sy'n pleidleisio i Clinton yn debyg i'r grwpiau demograffig a bleidleisiodd tros Aros, tra bod grwpiau demograffig Trump yn debyg i grwpiau demograffig Gadael. 

Rwan, dwi wedi clywed nifer o bobl - a phobl ddylai wybod yn well - yn honni mai mater o ddeallusrwydd ydi'r patrwm yma - bod y deallus yn pleidleisio i Clinton yn yr UDA ac i aros yn Ewrop yn y DU, tra bod yr aneallus yn pleidleisio tros Trump ac i adael Ewrop.  'Dydi'r canfyddiad yma ddim yn un arbennig o ddeallus mae gen i ofn.  

Yr hyn sy'n digwydd yn y bon ydi bod pobl sydd wedi dioddef yn sgil ail strwythuro economiau'r DU a'r UDA tros y degawdau diwethaf yn pleidleisio yn erbyn y newidiadau hynny.  Mae globaleiddio wedi symud diwydiannau cynhyrchu a mwyngloddio i'r Dwyrain, ac wedi gwneud economiau gorllewinol yn rhai sydd wedi eu hadeiladau o gwmpas diwydiannau sy'n gofyn am sgiliau 'meddal' yn hytrach na sgiliau traddodiadol.  Mae sgiliau meddal yn cael eu dysgu mewn coleg yn hytrach nag ar lawr ffatri.  Yn ychwanegol at hynny mae globaleiddio wedi tynnu niferoedd sylweddol o bobl i'r DU a'r UDA sy'n cystadlu am waith.  Gan bod y diwydiannau 'newydd' yn tyfu dydi hyn ddim effeithio'n ormodol ar y sawl sy'n gweithio yn y rheiny, ond mae cystadleuaeth ym marchnad gwaith diwydiannau traddodiadol sydd eisoes yn crebachu, yn cael effaith sylweddol ar y bobl oedd yn gweithio yn y sectorau hynny.

Rwan yn amlwg dydi Brexit ddim am fod yn llesol i'r DU, a ni fyddai arlywyddiaeth Trump ddim yn llesol i'r UDA nag yn wir i weddill y Byd.  Ond mae yna resymeg i bobl sydd wedi dioddef oherwydd agor marchnadoedd tramor bleidleisio yn erbyn endid gwleidyddol (yr UE) sy'n hyrwyddo hynny, neu tros ymgeisydd arlywyddol sydd eisiau lleihau masnach rhyngwladol (Trump).  

Mae cefnogwyr Trump - fel cefnogwyr Brexit - yn pleidleisio yn erbyn rhywbeth sydd wedi cael effaith sylweddol ar eu bywydau.  Yr hyn nad yw'n amlwg iddynt ydi y byddai lleihau masnach dramor yn crebachu economiau'r DU a'r UDA - ac mae gen i ofn petai hynny'n digwydd mai'r union grwpiau hynny fyddai'n dioddef unwaith eto.