'Dwi'n gwybod ei fod yn gwestiwn gwirion - ond mae Obama mor wyn ag mae'n ddu. Ymhellach cafodd ei fagu gan ei fam a'i nain - roedd y ddwy ohonynt yn wyn. Roedd ei dad o Affrica, ac nid oedd gyda cysylltiad agos gyda diwylliant du America. Eto mae'n cael ei ystyried yn ymgeisydd croenddu. Pam?
Mae'r ateb yn weddol syml - dyna ddewis Obama. Aeth i fyw i gymdogaeth pobl croenddu, priododd wraig groenddu, dewisodd fynychu capel pobl croenddu, Malia a Sasha ydi enwau ei blant. Dewisodd ddiwylliant pobl croenddu'r Unol Daleithiau.
Mae yna rhywbeth Cymreig am hyn. 'Dwi o gefndir lle nad oedd rhaid i mi ddewis i fod yn Gymro Cymraeg - 'dwi o ardal a chefndir lle na allwn i byth fod yn ddim ond Cymro Cymraeg. Roedd yr ardal yn un Cymreig iawn o ran iaith, ac roedd cenedlaetholdeb Cymreig yn bwysig iawn ar yr aelwyd. Ond, nid felly y rhan fwyaf o fy nheulu.
Dysgodd fy ngwraig y Gymraeg yn ei harddegau hwyr. Hi ydi'r unig berson yn ei theulu sy'n gallu siarad yr iaith. Go brin bod unrhyw un arall yn ei theulu wedi siarad Cymraeg am ddwy neu dair cenhedlaeth. Roedd aelwyd fy mam yn un dwyieithog - y tad yn Sais a'r fam yn Gymraes. Priododd ei chwiorydd Saeson, symud i Loegr a magu eu plant yn ddi Gymraeg. Y Gymraeg oedd iaith cartref fy nhad, ond roedd ei rieni yntau yn gymysg iawn o ran cefndir. Almaenwr oedd tad nain a Saesnes oedd ei mam. Roedd y teulu'n fawr a bu farw'r tad yn ifanc. Priododd y fam eilwaith, Cymro y tro hwn. Cymraeg y siaradai ddwy gyda'i gilydd gan amlaf - ond roedd gan nain gywilydd mawr o Gymraeg chwithig ei mam. Saesneg oedd nain yn siarad efo rhai o'i chwiorydd fel oedolyn a'r Gymraeg gydag eraill. Roeddynt wedi gwneud dewisiadau gwahanol. Y Gymraeg oedd iaith cartref taid - ond roedd ei gefndir yntau'n gymhleth. Cymraes oedd ei fam, a llongwr o Norwy oedd ei dad. Priododd y ddau a symud i fyw i Norwy, ond roeddynt yn ol yng Nghymru yn weddol fuan - 'doedd mam taid methu dioddef y tywydd.
Mae'n debyg bod y pobl fel fi sydd heb orfod meddwl am ddau funud os ydyw am fod yn Gymro Cymraeg neu beidio yn mynd yn brin fel mae'r ardaloedd sydd gyda chanranau uchel iawn o bobl yn siarad Cymraeg yn mynd yn brin. 'Dwi'n weddol siwr y bydd amser yn ystod fy mywyd i pan bydd y rhan fwyaf o Gymry Cymraeg wedi gwneud y dewis Obamaidd mae'r rhan fwyaf o fy nhylwyth cymysg i wedi ei wneud.
No comments:
Post a Comment