Thursday, September 11, 2008
Problem Kirsty a'r Democratiaid Rhyddfrydol
Kirsty Williams fydd yn ennill etholiad mewnol y Democratiaid Rhyddfrydol i ddewis arweinydd i'r blaid yn y Cynulliad. 'Dwi fy hun ddim yn ei hystyried yn wleidydd arbennig o dda, nac yn un dda iawn am gyfathrebu - ond mae'n berson gonest a dymunol, ac yn wyneb atyniadol, modern i'r blaid Gymreig.
Newydd ddod ar draws y cyfraniad hwn gan Vaughan Roderick.
Fel arfer gyda Vaughan, mae'n erthygl dreiddgar. Yr hyn mae'n ei ddadlau ydi ei bod yn anodd iawn i blaid Ryddfrydol fod a hunaniaeth unigryw mewn gwlad lle mae'r rhan fwyaf o bobl - a gwleidyddion yn ryddfrydig. Mae'n bwynt da iawn.
Mae hon yn broblem lled barhaol i'r Democratiaid Rhyddfrydol wrth gwrs. Hoffwn ychwanegu pwynt arall fodd bynnag - mae ganddyn nhw broblem benodol wrth edrych ymlaen i'r etholiad cyffredinol nesaf - a'r etholiad Cynulliad.
Planhigyn rhyfedd ydi'r un Rhyddfrydol - mae'n tyfu pan mae planhigion eraill yn gwywo, ac mae'n gwywo pan mae'r lleill yn tyfu. Er bod ganddynt bleidlais greiddiol eu hunain, mae cydadran cymharol fawr o'u pleidleiswyr yn bobl sydd wedi pechu efo pleidiau eraill pan mae'r rheiny yn amhoblogaidd - y piwis, y blin, y siomedig a'r hunan dosturiol.
'Rwan, os ydi tystiolaeth yr ychydig etholiadau diwethaf i'w gredu, mae dau blanhigyn gwleidyddol yng Nghymru yn tyfu, ac mae un arall yn gwywo, ac yn gwywo'n gyflym iawn ar hynny. Mae Plaid Cymru a'r Blaid Geidwadol yn gwneud yn dda, tra bod y Blaid Lafur - wel - ddim yn gwneud yn dda.
Y broblem i'r Democratiaid Rhyddfrydol ydi'r ffaith bod tair o'u pedair sedd yn y Canolbarth gwledig - etholaethau lle mae naill ai'r Toriaid neu Blaid Cymru yn gryf. Gallant yn hawdd golli Brycheiniog a Maesyfed, Trefaldwyn a Cheredigion.
Byddant yn disgwyl elwa o chwalfa'r Blaid Lafur yn y dinasoedd - Wrecsam, Abertawe, Caerdydd a Chasnewydd - ond mae'n dra phosibl na fyddant yn gwneud yn ddigon da i ennill seddi o'r newydd.
Felly, y perygl i Kirsty Williams - ydi y bydd ei dwy etholiad cyntaf fel arweinydd yn drychinebus. Byddant yn gwneud yn wael yn etholiadau Ewrop 2009 - byddant pob amser yn tan berfformio mewn etholiadau Ewrop, a gallant yn hawdd golli tair o'u pedair sedd yn etholiad cyffredinol yn 2010.
Y tebygrwydd ydi y bydd Kirsty a'i phlaid yn mynd i etholiadau'r Cynulliad yn 2011 gyda record o fethiant y tu ol iddynt, ac yn ymddangos yn ymylol oherwydd y frwydr rhwng pleidiau'r llywodraeth - Plaid Cymru a Llafur, a'r blaid sy'n rheoli yn San Steffan.
Hwyrach na fydd Kirsty yn arwain am fwy na thair neu bedair blynedd.
No comments:
Post a Comment