Gan nad ydi pobl yn ymateb mor aml a hynny i'r blog yma, mae'n debyg bod cael ymateb cyn hired ag un Alwyn ddoe yn fater o ddathliad - felly wele ymateb Alwyn ap Huw i fy mlog ddoe wedi ei bastio a'i gopio yn ei gyfanrwydd.:
Yn anffodus yr wyt yn tadogi thesis imi nad ydwyf yn cytuno a hi. Nid ydwyf yn honni nad yw datganoli AM arwain at annibyniaeth.
Fy nadl i yw nad BWRIAD datganoli yw arwain at annibyniaeth.
Nid ydwyf yn ymwybodol o unrhyw ymerodraeth yn y byd sydd wedi dweud wrth wlad daeog yr ydym am gynnig cyfnod o ddatganoli i chi er mwyn i chi ymbaratoi at annibyniaeth.
Yn ddi-os bwriad datganoli cenedlaethol yw ceisio arafu neu rwystro ymgyrchoedd dros annibyniaeth. Yn ddi-os ymateb i Blaid Cymru a'r SNP sydd yn gyfrifol am ddatganoli i'r ddwy wlad. Oni bai am lwyddiannau'r ddwy blaid yn etholiadau cyffredinol San Steffan ers 1974, bydda' datganoli ddim yn bodoli yng ngwledydd Prydain. Bwriad datganoli, yn ôl un o fawrion y Blaid Lafur oedd lladd cenedlaetholdeb y ddwy blaid yn stone dead.
I raddau mae Llafur wedi llwyddo efo datganoli yng Nghymru. Mae Plaid Cymru wedi rhoi'r gorau i fod yn blaid genedlaethol yma.
Uchelgais Plaid Cymru yw cael refferendwm, os yw'r amgylchiadau'n iawn, rhywbryd. Refferendwm bydd yn rhoi un rhan o bump o bwerau presennol Senedd yr Alban inni am genhedlaeth (25 mlynedd, o leiaf).
Mae datganoli wedi "methu" yn yr Alban, oherwydd bod yr SNP wedi bod yn glir ac yn groyw mae eu huchelgais yw Annibyniaeth, dim mwy dim llai. Hyd yn oed os yw'r SNP yn colli refferendwm annibyniaeth 2010, mae eu hymrwymiad i'r achos eisoes wedi sicrhau bod y tair plaid unoliaethol wedi addo rhagor o bwerau datganoledig i'r wlad.
Pan oeddwn yn undebwr llafur, y wers roedd yr undeb yn rhoi oedd os wyt am godiad cyflog o 3% rhaid bygwth streicio am gynnig llai na 10%.
Wrth werthu tŷ mae'r asiant yn dweud os wyt eisio £150K rhaid rhoi'r tŷ ar y farchnad am £200k.
Os wyt, wir yr, yn credu bod angen cyfnod o ddatganoli i godi Cymru i fod yn wlad ffit ar gyfer annibyniaeth, y ffordd gorau i gael y profiad gorau o ddatganoli yw trwy ymgyrchu yn groch am annibyniaeth lwyr!
Os 'dwi'n deall y ddadl yn llawn, un o broblemau Alwyn gyda datganoli ydi ei ganfyddiad mai'r cymhelliad tros gyflwyno datganoli oedd i atal annibyniaeth. 'Dwi ddim yn anghytuno o reidrwydd efo'r sylw - ond 'fedra i ddim gweld bod hynny'n broblem. Ceisiaf egluro.
Mae'n dra phosibl bod rhai o'r bobl oedd o blaid datganoli i Gymru yn ei weld fel mesur i atal ymreolaeth pellach. Yn bersonol 'dwi'n meddwl mai'r hyn a symudodd llawer yn y Blaid Lafur tuag at ddatganoli oedd diymaathdrefedd y mudiadau Llafur yng Nghymru ar Alban tros ddeunaw mlynedd o lywodraeth Doriaidd. Wedi'r cwbl, prin bod y mudiadau cenedlaethol yn y ddwy wlad yn cyrraedd rhyw fath o ben llanw ym 1997 - gweddol wan oedd perfformiad yr SNP a Phlaid Cymru fel ei gilydd.
Serch hynny, yn ddi amau roedd rhai o'r sawl a gefnogodd datganoli yn ei weld fel digwyddiad, chwedl Ron Davies - tra bod eraill yn ei weld fel proses - eto chwedl Ron Davies. Roedd rhai o'r proseswyr yn gweld y setliad datganoli fel cam tuag at ddatganoli pellach, tra bod eraill - fel fi - yn ei weld fel cam tuag at annibyniaeth.
Ar ochr arall y ddadl, mae'n debyg gen i bod y rhan fwyaf o'r sawl oedd yn erbyn datganoli yn gwneud hynny am eu bod yn ei weld fel cam cyntaf tuag at lwybr llithrig fyddai yn y diwedd yn arwain at dorri'r Deyrnas Unedig.
Yn fy marn i mae'r rhai ohonom oedd yn gweld datganoli fel cam tuag at annibyniaeth wedi cael ein profi'n gywir - yng Nghymru ac yn yr Alban. Mae'r ddau fudiad cenedlaethol yn llawer, llawer cryfach heddiw nag oeddynt yn 1997, mae'r ymdeimlad o genedligrwydd yn gryfach yn y ddwy wlad, ac mae senedd Cymru o leiaf wedi ennill mwy o bwerau. Hynny yw mae'r tirwedd gwleidyddol wedi ei drawsnewid ers 97 i'r graddau bod y Blaid Lafur - y prif lestair i annibyniaeth y ddwy wlad yn wanach heddiw nag y bu ers degawd cyntaf y ganrif ddiwethaf. Datganoli sy'n gyfrifol am hynny i raddau helaeth.
Wedi dweud hynny 'dwi'n derbyn ensyniad Alwyn nad ydi'r Blaid wedi diffinio ei hamcanion na'i strategaeth yn ddigon clir yn y maes cyfansoddiadol. Mae rhesymeg datganoli yn ein harwain at fwy o ymreolaeth - ond mae'r Blaid wedi methu gosod agenda glir hyd yn hyn. I'r graddau yna o leiaf mae Alwyn a minnau yn gytun.
No comments:
Post a Comment